ก้อนเชื้อเห็ดทำเองได้ไม่ยุ่งยาก

สวัสดีจ้ามาพบกันอีกครั้งกับบล็อคหลากหลายสูตรวิธีทำปุ๋ยชีวภาพ ครั้งนี้ขอนำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับก้อนเชื้อเห็ด แน่นอนว่าหลายคนอาจจะเคยรู้มาแล้ว และอีกหลายๆ คนที่ยังไม่รู้ว่าแบบนี้ก็ทำได้ แบบนี้ก็มี ครั้งนี้เราก็จะพูดถึงเรื่องเหล่านี้ เชื้อเห็ด,ก้อนเชื้อเห็ด,สูตรเชื้อเห็ด โดยเฉพาะกันเลย เดี๋ยวเราไปเริ่มกันเลย ไม่ต้องรอช้าแล้ว
ปัจจุบันการเพาะเห็ดเป็นที่นิยมอย่างกว้างขวาง เพราะได้ผลผลิตเร็วและมีตลาดรองรับ การเพาะเห็ด จึงเป็นทางเลอกหนึ่งในการประกอบอาชีพที่ไม่ต้องใช้เงินลงทุนสูงนัก แต่สร้างรายได้ให้เป็นที่น่าพอใจ สามารถทำเป็นอาชีพหลักหรืออาชีพรองได้ การซื้อเชื้อเห็ดคุณภาพดี ไม่มีจุลินทรีย์อื่นปนเปื้อน ให้ผลผลิตสูง และได้กำไรดีนั้นเป็นหน้าที่ของผู้เพาะเห็ดที่ต้องจำเองว่าบริษัทหรือห้างร้านใดที่ผลิตเห็ดคุณภาพดี

รูปจาก : pinterest.com ใช้ประกอบบทความ ก้อนเชื้อเห็ดทำเองได้ไม่ยุ่งยาก เท่านั้น

แต่บางครั้งเชื้อเห็ดจากร้านเดียวกันคุณภาพกลับไม่สมํ่าเสมอก็มีปัญหาเช่นนี้ทำให้ผู้เพาะดอกเห็ดขายหันมาสนใจที่จะผลิตเชื้อเห็ดเอง แม้จะลงทุนสูงกว่าการซื้อก้อนเชื้อเห็ดมาเป็นดอก หากแต่เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการยึดการเพาะเห็ดเป็นอาชีพ ซึ่งต้องทำการสำรวจตลาดและค้นคว้าข้อมูลในการผลิตมาให้ดีเสียก่อน เห็ดมีหลายชนิด อาทิ เห็ดฟาง เห็ดหอม เห็ดนางรม เห็ดนางฟ้า เป็นต้น

ก้อนเชื้อเห็ดทำเองได้ไม่ยุ่งยาก

วัสดุที่ใช้ทำก้อนเชื้อเห็ด

1. วัสดุเพาะ โดยทั่วไปจะใช้วัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตร อาทิ ขี้เลื่อย ไม้ยางพารา ขี้เลื่อยไม้อ่อน ฟางข้าว ซานอ้อย ฯลฯ
2. ถุงพลาสติกทนร้อนขนาด 6.75x12.5 นิ้ว หรือ ขนาด 8x12 นิ้ว
3. คอขวดพลาสติกเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5 นิ้ว
4. สำลี
5. ยางรัด
6. หม้อนึ่งเชื้อ
7. โรงเรือนบ่มเส้นใย
8. โรงเรือนเห็ดดอก

สูตรอาหารก้อนเชื้อเห็ด

• ขี้เลื่อยยางพาราแห้ง (ไม่ต้องหมัก) 100 กิโลกรัม
• รายละเอียด 5 กิโลกรัม
• ปูนขาว 1 กิโลกรัม
• ยิปซัม 2 กิโลกรัม
• ดีเกลือ 0.2 กิโลกรัม

(ปรับความชื้นในวัสดุเพาะประมาณ 60-65%)

ขั้นตอนการทำก้อนเชื้อเห็ด

1. นำส่วนผสมข้างต้นผสมให้เข้ากันด้วยมือหรือเครื่องผสม ปรับความชื้นประมาณ 60-65% โดยการเติมนํ้าลงไปพอประมาณ
2. ใช้มือกำชื้เลื่อยชื้นมาบีบให้แน่น แล้วสังเกตว่าถ้ามืนํ้าซึมออกมาตามร่องนิ้วมือแสดงว่า เปียกไป ให้เติมขี้เลื่อยแห้ง แต่ถ้าไม่มืนํ้าซึมให้แบมือออก ขี้เลื่อยจะรวมกันเป็นก้อนแล้วแตกออก 2-3 ส่วน แสดงว่าใช้ได้ (มีความชื้นประมาณ 60-65%) แต่ถ้าแบมือแล้วขี้เลื่อยไม่รวมตัวกันเป็นก้อนแสดงว่า แห้งไป ให้เติมนิ้าลงไปอีก
3. เมื่อผสมคลุกเคล้าส่วนผสมเข้ากันดีแล้ว ให้บรรจุขี้เลื่อยใส่ลุงพลาสติกทนความร้อนนิ้าหนัก บรรจุ 8-10 ขีด หรือ 2 ใน 3 ของลุง แล้วกดให้แน่นพอประมาณ ใส่คอขวด รัดด้วยหนังยาง จุกสำลี
4. นำไปนึ่งฆ่าเชื้อที่ 90-100 องศาเซลเซียส ใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง
5. นำลุงพลาสติกออกพักให้เย็นในที่สะอาด เป็ดจุกสำลี ต่อเชื้อที่ต้องการลงไปตรงคอขวด
6. นำถุงเชื้อเห็ดไปบ่มไว้ที่สะอาด มีอากาศถ่ายเทสะดวกพ่นยาฆ่าแมลงทุกวัน จนกว่าเส้นใย จะเต็มลุง (ระยะเวลาต่างกันตามชนิดของเห็ด)
7. เมื่อเส้นใยเห็ดเดินเต็มลุงแล้ว คัดเอาเฉพาะถุงที่ไมม้การปนเปื้อนมาเปิดในโรงเรือนเปิดดอก เพื่อให้เกิดดอกเห็ดต่อไป ภายในโรงเรือนต้องสะอาด มีอากาศถ่ายเทดี มีแสงสว่างและเก็บความชื้นได้ดี พอควร (ความชื้นสัมพัทธ์ภายในโรงเรือนประมาณ 70% ขึ้นไป) รดนํ้าทุกวันเพื่อให้เห็ดออกดอก

ลักษณะก้อนเชื้อเห็ดที่ดี สังเกตดังนี้

1. เห็ดตระกูลนางรม (เห็ดนางรมฮังการี เห็ดนางฟ้าภูฏาน เห็ดยานาง) เส้นใยเดินเต็มลุง มีสีขาว หากมืสีเหลือง แสดงว่าเส้นใยเห็ดเริ่มแก่แล้ว
2. เห็ดเปารื้อ เห็ดขอนขาว เห็ดลม เส้นใยเดินเต็มลุง มีสปอร์เห็ดสีดำตกอยู่
3. ลุงบรรจุต้องไม่มืรอยแตกและรั่ว
4. ไมมีเชื้อราเขียวหรือราอื่นเจริญบนก้อนเห็ด

ปัญหาที่พบไนการทำก้อนเชื้อเห็ด

1. เชื้อเห็ดไม่เจริญ อาจมีสาเหตุจากหัวเชื้อไม่บริสุทธิ์ มีก๊าซแอมโมเนียเหลืออยู่ ความชื้นในขี้เลื่อยสุงเกินไป อากาศในห้องบ่มเย็นเกินไป เป็นต้น
2. เชื้อเห็ดเสียเนื่องจากมีเชื้ออื่นปนเปื้อน อาจมีสาเหตุจากอุณหภูมิของหม้อนึ่งต่ำเกินไป หมักปุ๋ยไม่ได้ที่ ลุงพลาสติกรั่ว มีรู จุกสำลีเปียก หรือใช้สำลีเก่า อาจจะเป็นพาหะนำเชื้อโรคได้ หัวเชื้อไม่บริสุทธิ์ เป็นต้น
3. เส้นใยเห็ดเดินแล้วหยุดหรือเดินเพียงบางๆ เนื่องจากขี้เลื่อยหมักไม่ได้ที่ ทำให้มีกลิ่น แอมโมเนียเหลืออยู่ มีสารที่เป็นพิษเจือติดอยู่ เช่น นํ้ายางจากขี้เลื่อย นํ้ามัน ผงซักฟอก อุณหกูมิในห้องบ่ม ต่ำเกินไป ปุ๋ยเปียกเกินไป หรือความชื้นในปุ๋ยไม่สมำเสมอ
4. เส้นใยเจริญบางมาก สาเหตุจากอาหารในปุ๋ยไม่เพียงพอ มีเชื้อจุลินทรืย์อื่นปนเปื้อน ขี้เลื่อยที่ใช้มีพีษต่อเห็ด
5. เชื้อเห็ดเดินเต็ม แต่ไม่สร้างดอก อาจเนื่องจากเชื้อเห็ดเป็นหมัน
6. ออกดอกช้า ผลผลิตต่ำ สาเหตุจาก เชื้อเห็ดเลื่อม อาหารและความชื้นไม่เพียงพอ 

ผลผลิต

โดยเฉลี่ยประมาณ 300-500 กรัมต่อถุง (ตลอดอายุก้อน)

ต้นทุน และผลตอบแทน

ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 21,000 บาท โรงเรือนขนาด 4x6 เมตร ก้อนเชื้อ 1,500 ก้อน ผลตอบแทนสุทธิ ครั้งแรก 8,500 บาท (คำนวณจากราคาขายเฉลี่ย 25 บาทต่อกิโลกรัม)
ครั้งที่ 2 เป็นต้นไป 6,500 บาท ต่อรุ่น

ตลาด

1. เห็ดฟาง ประเทศไทยสามารถผลิตได้กว่า 70% ของเห็ดทั่วประเทศ แต่บริโภคภายใน ประเทศเกือบหมด มีเหลือส่งออกตลาดโลกน้อยมาก จึงมีการพยายามเพิ่มผลผลิตด้วยวิธีต่างๆ เพิ่อผลิตเป็น สินค้าออก
2. เห็ดนางรมฮังการี และนางฟ้าภูฏาน เป็นเห็ดทื่ออกดอกได้ทั้งปี คนนิยมบริโภคกัน อย่างแพร่หลาย
3. สามารถรับประทานได้ทั่งแบบสด และแปรรูปโดยการทำแห้ง
4. เห็ดแซมปีญอง ขอบอากาศหนาวเย็น ต้องการอุณหภูมิประมาณ 12-20 องศาเซลเซียส มีราคาสูงในห้องตลาด เป็นที่นิยมอย่างมากในแถบประเทศยุโรป
5. เห็ดหัวลิง ชอบอากาศเย็นในการออกดอก มีสรรพคุณสามารถยับยั้งโรคมะเร็งต่างๆ ได้
6. เห็ดหูหนู เป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในท้องตลาด เป็นยาเย็นบำรุงสุขภาพ
7. เห็ดยานางิ มีรสชาติคล้ายเห็ดโคนเป็นที่นิยมกันอย่างแพร่หลาย
8. เห็ดออรินจิ ซอบอากาศหนาวเย็น เป็นที่นิยมของผู้บริโภคที่รักสุขภาพ

แหล่งข้อมูล :

กลุ่มส่งเสริมการผลิตผัก ส่วนส่งเสริมการผลิตผัก ไม้ดอกไม้ประดับและพืชสมุนไพร สำนักส่งเสริมและ จัดการสินคาเกษตรผลผลิต แล้วแต่ชนิดของเห็ด 

เป็นยังไงกันบ้างคะ สำหรับเรื่องราวก้อนเชื้อเห็ดทำเองได้ไม่ยุ่งยาก เชื่อว่าน่าจะได้ข้อมูลประกอบการตัดสินใจ และสารต่องานได้เนาะ ไว้อ้อมจะนำเรื่องราวเกี่ยวกับ เชื้อเห็ด,ก้อนเชื้อเห็ด,สูตรเชื้อเห็ด มาแชร์อีกเนาะ เพราะเรื่องราวเหล่ายังมีข้อมูลอีกหลายอย่างที่น่าสนใจอีกเพียบเลย ครั้งน่าจะเป็นเรื่องราว สาระความรู้ในหัวข้ออะไร ฝากติดตามกันด้วยนะคะ